Loading...
Close
VedicScriptures VedicScriptures
English
साइडबार
यजुर्वेद अध्याय - 29
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
    • यजुर्वेद - अध्याय 29/ मन्त्र 9
    ऋषिः - बृहदुक्थो वामदेव्य ऋषिः देवता - त्वष्टा देवता छन्दः - त्रिष्टुप् स्वरः - धैवतः
    इस मन्त्र को एडिट करें
    0

    त्वष्टा॑ वी॒रं दे॒वका॑मं जजान॒ त्वष्टु॒रर्वा॑ जायतऽआ॒शुरश्वः॑।त्वष्टे॒दं विश्वं॒ भुव॑नं जजान ब॒होः क॒र्त्तार॑मि॒ह य॑क्षि होतः॥९॥

    स्वर सहित पद पाठ

    त्वष्टा॑। वी॒रम्। दे॒वका॑म॒मिति॑ दे॒वऽका॑मम्। ज॒जा॒न॒। त्वष्टुः॑। अर्वा॑। जा॒य॒ते॒। आ॒शुः। अश्वः॑। त्वष्टा॑। इ॒दम्। विश्व॑म्। भुव॑नम्। ज॒जा॒न॒। ब॒होः। क॒र्त्तार॑म्। इ॒ह। य॒क्षि॒। हो॒त॒रिति॑ होतः ॥९ ॥

    स्वर रहित मन्त्र

    त्वष्टा वीरन्देवकामञ्जजान त्वष्टुरर्वा जायत आशुरश्वः । त्वष्टेदँविश्वम्भुवनञ्जजान बहोः कर्तारमिह यक्षि होतः ॥

    स्वर रहित पद पाठ

    त्वष्टा। वीरम्। देवकाममिति देवऽकामम्। जजान। त्वष्टुः। अर्वा। जायते। आशुः। अश्वः। त्वष्टा। इदम्। विश्वम्। भुवनम्। जजान। बहोः। कर्त्तारम्। इह। यक्षि। होतरिति होतः॥९॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 29; मन्त्र » 9
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - हे (होतः) ग्रहण करणार्‍या मनुष्या, ज्याप्रमाणे (त्वष्टा) विद्यादीगुणांनी सुशोभित एक विद्वान (देवकामम्) विद्वानांची कामना करणार्‍या (वीरम्) वीर पुरूषाला (जजान) उत्पन्न करतो (ज्ञान, सुशिक्षण आदीने वीरमनुष्याचा निर्माण करतो) (तसे तुम्हीही करा) तसेच जसा (त्वष्टुः) प्रकाश वा प्रशिक्षणाने एक (आशुः) शीघ्रगामी (अर्वा) वेगवान (अश्‍वः) घोडा तयार होतो, तसेच जसा (त्वष्टा) आपल्या स्वरूपाने प्रकाशित ईश्‍वर (इदम्) वा (विशतवम्) सर्व (भुवनम्) लोक-लोकांतराला (जजान) उत्पन्न करतो (निर्माण करतो) त्या (बहोः) बहुविध जणाच्या (कर्वारम्) निर्माण कर्त्या परमेश्‍वराचा (इह) या जगात, हे विद्वान, जसे आपण (यक्षि) पूजन वा उपासना कराल, तसे आम्ही (सर्वजनांनीही) केले पाहिजे. ॥9॥

    भावार्थ - भावार्थ -या मंत्रात वाचकलुप्तोपमा अलंकार आहे. विद्वज्जनांनी विद्याप्राप्तीच्या इच्छुकजनांना विद्यादान करून विद्यावान केले पाहिजे. तसा शिष्य प्रशिक्षित अश्‍वाप्रमाणे लवकरच विद्या शिकून घेतो. तसेच ज्याप्रमाणे जगनिर्माता परमेश्‍वर जगाची सर्व व्यवस्था पाहतो वा करतो, तसे अध्यापक आणि अध्येता यांनी व्हावे ॥9॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top