यजुर्वेद - अध्याय 19/ मन्त्र 70
ऋषिः - शङ्ख ऋषिः
देवता - पितरो देवताः
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
4
उ॒शन्त॑स्त्वा॒ नि धी॑मह्यु॒शन्तः॒ समि॑धीमहि। उ॒शन्नु॑श॒तऽआ व॑ह पि॒तॄन् ह॒विषे॒ऽअत्त॑वे॥७०॥
स्वर सहित पद पाठउ॒शन्तः॑। त्वा॒। नि। धी॒म॒हि॒। उ॒शन्तः॑। सम्। इ॒धी॒म॒हि॒। उ॒शन्। उ॒श॒तः। आ। व॒ह॒। पि॒तॄन्। ह॒विषे॑। अत्त॑वे ॥७० ॥
स्वर रहित मन्त्र
उशन्तस्त्वा नि धीमह्युशन्तः समिधीमहि । उशन्नुशतऽआवह पितऋृन्हविषेऽअत्तवे ॥
स्वर रहित पद पाठ
उशन्तः। त्वा। नि। धीमहि। उशन्तः। सम्। इधीमहि। उशन्। उशतः। आ। वह। पितॄन्। हविषे। अत्तवे॥७०॥
विषय - कामनावान् पितरों का वर्णन । सूर्य मेघ के दृष्टान्त से राजा का शत्रु के प्रति कर्त्तव्य ।
भावार्थ -
हे (अग्ने) ज्ञानवन् ! पुत्र के समान प्रिय राजन् ! हम लोग ( उशन्तः ) कामना करते हुए (त्वा) तुझको (नि धीमहि ) राज्यासन पर स्थापित करते हैं । और (उशन्तः) कामनावान् होकर ही ( सम् - इधीमहि ) सब मिल कर तुझे अग्नि के समान नित्य प्रदीप्त अर्थात् अधिक तेजस्वी करते हैं । तू ( उशन् ) स्वयं भी यश और अर्थ की कामना करता हुआ (उशतः) कामना वाले ( पितॄन् ) राज्य के पालक हम लोगों को (हविषे भत्तवे) अन्न, कर आदि ग्राह्य पदार्थों को प्राप्त करने के लिये (आ वह) चल ।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - पितरः । अनुष्टुप् । गांधारः ॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal