Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 86
    ऋषिः - तापस ऋषिः देवता - इन्द्रवायू देवते छन्दः - निचृद् बृहती स्वरः - मध्यमः
    1

    इ॒न्द्र॒वा॒यू सु॑स॒न्दृशा॑ सु॒हवे॒ह ह॑वामहे।यथा॑ नः॒ सर्व॒ऽइज्जनो॑ऽनमी॒वः स॒ङ्गमे॑ सु॒मना॒ऽअस॑त्॥८६॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इ॒न्द्र॒वा॒यू इती॑न्द्रऽवा॒यू। सु॒स॒न्दृशेति॑ सुऽस॒न्दृशा॑। सु॒हवेति॑ सु॒ऽहवा॑। इ॒ह। ह॒वा॒म॒हे॒ ॥ यथा॑। नः॒। सर्वः॑। इत्। जनः॑। अ॒न॒मी॒वः। स॒ङ्गम॒ इति॑ स॒म्ऽगमे॑। सु॒मना॒ इति॑ सु॒ऽमनाः॑। अस॑त् ॥८६ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इन्द्रवायू सुसन्दृशा सुहवेह हवामहे । यथा नः सर्व इज्जनो नमीवः सङ्गमे सुमनाऽअसत्॥


    स्वर रहित पद पाठ

    इन्द्रवायू इतीन्द्रऽवायू। सुसन्दृशेति सुऽसन्दृशा। सुहवेति सुऽहवा। इह। हवामहे॥ यथा। नः। सर्वः। इत्। जनः। अनमीवः। सङ्गम इति सम्ऽगमे। सुमना इति सुऽमनाः। असत्॥८६॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 33; मन्त्र » 86
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - आम्ही प्रजाजन (सुसंदृशा) अमच्याकडे (संरक्षण व कल्याणभावनेने) पाहणार्‍या (सुहवा) वेळ आल्यास ज्यांना बोलाविणे आवश्यक आहे अशा (इन्द्रवायू) राजा आणि प्रजाजन यांना (इह) या जगात वा या राज्यात (हवामहे) आवाहन करतो (आणि रक्षक म्हणून ज्यांचा स्वीकार करतो) (यथा) ज्यायोगे (सङ्गमे) युद्धात वा सभा-संमेलनात (नः) आमचे (सर्व, इत्) सर्व (जनः) साथी मनुष्य (अनमीवः) नीरोग आणि (सुमनाः) पसन्नचित्त (असत्) राहतील, आम्ही इतर प्रजाजनांनी ते ते सर्व केले पाहिजे. ॥86॥

    भावार्थ - भावार्थ - या मंत्रात उपमा अलंकार आहे) यथा शब्दाने राजाने तसेच प्रजाजन आणि राजपुरूष यांनी असे उपाय केले परहिजेत की ज्यायोगे सर्व मनुष्य आणि प्राणी नीरोग, प्रसन्नचित्त राहतील आणि पुरुषार्थ-परिश्रम करण्याकडे प्रवृत्त होतील, ॥86॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top