यजुर्वेद - अध्याय 33/ मन्त्र 88
ऋषिः - वसिष्ठ ऋषिः
देवता - अश्विनौ देवते
छन्दः - निचृद् बृहती
स्वरः - मध्यमः
2
आ या॑त॒मुप॑ भूषतं॒ मध्वः॑ पिबतमश्विना।दु॒ग्धं पयो॑ वृषणा जेन्यावसू॒ मा नो॑ मर्धिष्ट॒मा ग॑तम्॥८८॥
स्वर सहित पद पाठआ। या॒त॒म्। उप॑। भू॒ष॒त॒म्। मध्वः॑। पि॒ब॒त॒म्। अ॒श्वि॒ना॒ ॥ दु॒ग्धम्। पयः॑। वृ॒ष॒णा॒। जे॒न्या॒व॒सू॒ इति॑ जेन्याऽवसू। मा। नः॒। म॒र्धि॒ष्ट॒म्। आ। ग॒त॒म्। ॥८८ ॥
स्वर रहित मन्त्र
आ यातमुप भूषतम्मध्वः पिबतमश्विना । दुग्धम्पयो वृषणा जेन्यावसू मा नो मर्धिष्टमा गतम् ॥
स्वर रहित पद पाठ
आ। यातम्। उप। भूषतम्। मध्वः। पिबतम्। अश्विना॥ दुग्धम्। पयः। वृषणा। जेन्यावसू इति जेन्याऽवसू। मा। नः। मर्धिष्टम्। आ। गतम्।॥८८॥
भावार्थ -
हे (अश्विनौ) स्त्री पुरुषों के समान राजा प्रजाजनो ! अथवा पूर्वोक्त राष्ट्र में व्यापक अधिकार वाले दो अधिकारी राजा और सभापति पुरुषो ! आप दोनों ( आयातम् ) आओ । ( उप भूषतम् ) इस स्थान को सुभूषित करो । अथवा दोनों समीप होकर रहो । हे (वृषणा) सुखों के वर्षाने वाले ! तुम दोनों ( मध्वः पिबतम् ) अन्न व उसके उत्तम रस को पान करो । जिस प्रकार सूर्य और मेघ पृथ्वी से जल ग्रहण करते हैं और फिर उसी पर बरसा देते हैं उसी प्रकार ( पय: दुग्धम् ) उत्तम पुष्टिकारक दूध और अन्न और जल से राष्ट्र को पूर्ण करो और ( जेन्यावसू ) विजयशील धन के स्वामी तुम दोनों (नः) हम प्रजाओं को ( मा मर्धिष्टम्) कभी विनाश मत करो और ( नः आगतम् ) हमें सदा प्राप्त होवो ।
ऋषि | देवता | छन्द | स्वर - वसिष्ठ ऋषिः । अश्विनौ देवते । निचृद् बृहती । मध्यमः ॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal