Loading...

मन्त्र चुनें

  • यजुर्वेद का मुख्य पृष्ठ
  • यजुर्वेद - अध्याय 20/ मन्त्र 51
    ऋषिः - गर्ग ऋषिः देवता - इन्द्रो देवता छन्दः - भुरिक् पङ्क्तिः स्वरः - पञ्चमः
    0

    इन्द्रः॑ सु॒त्रामा॒ स्ववाँ॒२ऽअवो॑भिः सुमृडी॒को भ॑वतु वि॒श्ववे॑दाः। बाध॑तां॒ द्वेषो॒ऽअभ॑यं कृणोतु सु॒वीर्य॑स्य॒ पत॑यः स्याम॥५१॥

    स्वर सहित पद पाठ

    इन्द्रः॑। सु॒त्रामेति॑ सु॒ऽत्रामा॑। स्ववा॒निति॒ स्वऽवा॑न्। अवो॑भि॒रित्यवः॑ऽभिः। सु॒मृ॒डी॒क इति॑ सुऽमृडी॒कः। भ॒व॒तु॒। वि॒श्ववे॑दा॒ इति॑ वि॒श्वऽवे॑दाः। बाध॑ताम्। द्वेषः॑। अभ॑यम्। कृ॒णो॒तु॒। सु॒वीर्य॒स्योति॑ सु॒ऽवीर्य॑स्य। पत॑यः। स्या॒म॒ ॥५१ ॥


    स्वर रहित मन्त्र

    इन्द्रः सुत्रामा स्ववाँऽअवोभिः सुमृडीको भवतु विश्ववेदाः । बाधतान्द्वेषो अभयङ्कृणोतु सुवीर्यस्य पतयः स्याम ॥


    स्वर रहित पद पाठ

    इन्द्रः। सुत्रामेति सुऽत्रामा। स्ववानिति स्वऽवान्। अवोभिरित्यवःऽभिः। सुमृडीक इति सुऽमृडीकः। भवतु। विश्ववेदा इति विश्वऽवेदाः। बाधताम्। द्वेषः। अभयम्। कृणोतु। सुवीर्यस्योति सुऽवीर्यस्य। पतयः। स्याम॥५१॥

    यजुर्वेद - अध्याय » 20; मन्त्र » 51
    Acknowledgment

    शब्दार्थ -
    शब्दार्थ - (सुत्रामा) उत्तमप्रकारे आमचे रक्षण करणारा (स्ववान्‌) अनेक आत्मीयजन अथवा मित्र असणारा (विश्ववेदाः) संपूर्ण धनवान आणि (सुमृडीकः) वितकर सुख देणारा (इन्द्रः) ऐश्वर्यशाली आमचा राजा (अवोभिः) न्यायाने आमचे (आम्हा प्रजाजनांचे पालन व रक्षण करो) तसेच (द्वेषः) आमचा द्वेष करणाऱ्या शत्रूंना (आमच्यापासून) (वाधताम्‌) दूर ठेवो आणि (अभयम्‌) आम्हा सर्वांना निर्भय (कृणोतु) करो आणि स्वतः देखील त्याने तसे म्हणजे निर्भय (भवतु) असावे (राजा निर्भय व निःशंक असल्यामुळे) आम्ही प्रजाजनदेखील (सुवीर्यस्य) उत्तम पराक्रम करणारे धाडस आणि वीरश्री (पतयः) ने युक्त (स्याम) होऊ. ॥51॥

    भावार्थ - भावार्थ - जर राजपुरूष विद्यवान आणि विनयशील होऊन प्रजेचे रक्षण करणारे नसतील, तर त्या राज्यात सुख कसे वाढेल? ॥51॥

    इस भाष्य को एडिट करें
    Top