English
यजुर्वेद - अध्याय 20/ मन्त्र 74
ऋषिः - विदर्भिर्ऋषिः
देवता - अश्विसरस्वतीन्द्रा देवताः
छन्दः - निचृदनुष्टुप्
स्वरः - गान्धारः
1
ता नास॑त्या सु॒पेश॑सा॒ हिर॑ण्यवर्त्तनी॒ नरा॑।सर॑स्वती ह॒विष्म॒तीन्द्र॒ कर्म॑सु नोऽवत॥७४॥
स्वर सहित पद पाठता। नास॑त्या। सु॒पेश॒सेति॑ सु॒ऽपेश॑सा। हिर॑ण्यवर्त्तनी॒ इति॒ हिर॑ण्यऽवर्त्तनी। नरा॑। सर॑स्वती। ह॒विष्म॑ती। इन्द्र॑। कर्म॒स्विति॒ कर्म॑ऽसु। नः॒। अ॒व॒त॒ ॥७४ ॥
स्वर रहित मन्त्र
ता नासत्या सुपेशसा हिरण्यवर्तनी नरा । सरस्वती हविष्मतीन्द्र कर्मसु नो वत ॥
स्वर रहित पद पाठ
ता। नासत्या। सुपेशसेति सुऽपेशसा। हिरण्यवर्त्तनी इति हिरण्यऽवर्त्तनी। नरा। सरस्वती। हविष्मती। इन्द्र। कर्मस्विति कर्मऽसु। नः। अवत॥७४॥
विषय - पुन्हा तोच विषय -
शब्दार्थ -
शब्दार्थ - हे (इन्द्र) ऐश्वर्यवान विद्वान, (ता) ती जी (नासत्या) असत्माचरण न करणारी (सुपेशसा) सुंदर रूपवान (हिरण्यवर्त्तनी) सुवर्ण धारण करणारी वा सुवर्णाचा व्यवहार जाणणारी तसेच (नरा) सर्वगुण प्राप्त करविणारी आणि आम्हास सदुपदेश देणारी स्त्री आहे, ती (हविष्मती) ग्रहणीय व उपयोगी व उपयोगी असे अनेक पदार्थ जवळ बाळगणारी (सरस्वती) विदुषी नारी आणि हे विद्वान, आपण (नः) आम्हा (सामान्यजनांची) (अवत) रक्षा करा (सद्गुण, ऐश्वर्य, उपदेश व जीवनावश्यक वस्तूंचा संग्रह असणाऱ्या स्त्रियांनी आणि विद्वानांनी सर्वांचे रक्षण, उन्नती करण्यात सहाय्यभूत व्हायला हवे) ॥74॥
भावार्थ - भावार्थ - ज्याप्रमाणे समाजातील विद्वान लोक अध्ययन, अध्यापन व उपदेश, याद्वारे सर्वांना दुष्कर्मांपासून दूर ठेवतात आणि त्यांना सत्कर्मांप्रत प्रवृत्त करतात, तद्वत त्या लोकांनी देखील त्या विद्वानांचे आणि विदुषी स्त्रियांचे रक्षण केले पाहिजे ॥74॥
इस भाष्य को एडिट करेंAcknowledgment
Book Scanning By:
Sri Durga Prasad Agarwal
Typing By:
N/A
Conversion to Unicode/OCR By:
Dr. Naresh Kumar Dhiman (Chair Professor, MDS University, Ajmer)
Donation for Typing/OCR By:
N/A
First Proofing By:
Acharya Chandra Dutta Sharma
Second Proofing By:
Pending
Third Proofing By:
Pending
Donation for Proofing By:
N/A
Databasing By:
Sri Jitendra Bansal
Websiting By:
Sri Raj Kumar Arya
Donation For Websiting By:
N/A
Co-ordination By:
Sri Virendra Agarwal